perjantai 26. heinäkuuta 2013

Teh Special & syötäviä linnunpesiä / eetbare vogelnesten

Teh Special

Olemme rantautuneet jo pari viikkoa sitten Kuchingin kaupunkiin, Itä-Malesiaan. Reissaajasta oli ihmeellistä verestellä muistoja 26 vuoden takaa, kun nuorena tyttösenä saavuin saman joen rannoille. Vastaanotto oli jälleen lämmin. Edustajia ainakin kuudesta eri heimosta lauloi, tanssi ja tervehti meitä laiturialueelta saapuessamme ja kiinnittäessämme köysiä. Illan pimetessä, ja viranomaisten selviteltyä saapumiseemme liittyvät muodollisuudet pääsimme jaloittelemaan ja vaikka mukaan tansiimaan.

We kregen al een paar weken geleden voet aan de grond hier in Kuching, Oost-Malaysia. De Reiziger vond het bijzonder om memories van 26 jaar geleden op te rakelen, toen zij als een jong meisje aan de oevers van de zelfde rivier aankwam. We werden warm welkom geheten. Er waren mensen van minstens zes verschillende stammen in hun mooie kostuums aan het zingen, dansen en ons groeten op kade. Later na het regelen van zaken met port autoriteiten konden we ons aansluiten bij het dans en al wat kennis maken met de mensen die hier wonen.

Pienelle Miehelle keskimmäinen, entä sinulle?
In een Cultural Village konden we al na een paar dagen kennis maken met het manier van leven en wonen in deze omgeving. Wij bewonderen in het bijzonder allerlei handwaardigheden, die gaan gewoon naar ons hart. Hier in deze omgeving kunnen mensen wel wat er van! Nog steeds word er geweven, hout gesneden in veel verschillende manieren, bijzonder kralenwerk gemaakt (zoals de voorbeelden van hoofdtooien boven), batik gemaakt enz.

Cultural Village on eräänlainen ulkoilmamuseo, jossa pääsimme tutustumaan paikallisiin tapoihin elää ja asua. Meitä kaikkia kiinnostaa erilaiset käsityöt. Täällä monet taidot ovat säliyneet sukupolvelta toiselle ja niitä harjoitetaan edelleen. Edelleen kudotaan, työstetään puuta monin tavoin, tehdään upeita helmitöitä (kuten päähineet yläkuvassa), värjätään kankaita batiikki-menetelmin jne.


Pitkä talo, "Longhouse", tarjoaa asunnot koko kylälle. Todellakin kokonainen kylä asuu yhdessä ja samassa rakennuksessa. Dayakit asuvat perinteisesti tällaisissa pitkissä taloissa, jotka on rakennettu paaluille korkealle maasta. Rakennus on jaettu yhteiseen käyttöön tarkoitetusta hyvin pitkästä osasta, josta lähtee 15-40 ovea pieniin perheyksikköihin. Tyyli voi olla hyvinkin elegantti ja hieno sekä talot upeasti koristeltuja. Koska rakennukset ovat korkealla maanpinnasta, ilma pääsee kiertämään hyvin rakennuksen pohjan alapuolellakin saaden aikaan tähän trooppiseen ilmastoon erinomaisesti sopivan itsestään tuulettuvan, ilmavan ja varjoisan asumuksen. Yhteinen tila on miltei tupamainen, vaikkakin paljon suurempi. Tunnelmaan tupamaisuutta lisää ruuan valmistuspaikalta ilmaan sekoittuva mieto savun tuoksu sekä naisten rupattelu heidän istuessaan kutomassa ja tekemässä muita käsityöitä.

Mensen van een hele dorp kunnen in een en hetzelfde gebouw, "Longhouse" wonen. Bijvoorbeeld Dayaks wonen in zulke langwerpige gebouwen, die zijn gebouwd op palen, hoog van de grond. Het gebouw bestaat van een langwerpig gedeelde, die is voor gezamenlijk gebruik en van 15 tot zelfs 40 kleine units, waar in elk een gezin kan wonen (slapen). Omdat de woongedeelte hoog van de grond ligt, is zon'n woning uitstekend voor deze tropische klimaat. De lucht kan goed circuleren en de woon gedeelde blijft zo aangenaam koel. De gebouwen hebben een elegante stijl. Ze zijn heel mooi ontworpen en versierd. De gezamenlijke ruimte is heel gezellig en nodigt uit om lang te blijven.


Välipalaksi vaikkapa öljyssä paistettuja riisikakkuja.

Als snack hebben we in olie gefrituurde rijstkoeken gegeten.


Wat je allemaal niet kan van hout maken! Zelfs kleding!

Mitä kaikkea puusta voikaan tehdä! Vaatteitakin!


Pääskysen pesistä valmistettu keitto tekee hyvää muun muassa iholle, edistää ruuansulatusta, parantaa vastustuskykyä ja parantaa astmaa. Oletamme, että pesät kerätään pesinnän jälkeen. Melkoinen urakka se onkin! Kerääjät joutuvat kiipeämään kallioseiniä korkeuksiin bambun runkoja pitkin. Pesät he leikkaavat veitsellä kalliosta. Veitsi on kiinnitetty pitkään varteen ja samaan varteen on kiinnitetty eräänlainen haavi, johon pesä irrottuaan putoaa. Pesän puhdistaminen ja kuivaaminen taas kuljetusta ja myyntiä varten on myös omanlainen prosessinsa. Ei ihme, että kilohinta Hong Kongissa oli 1000 euroa. Täälläkin voi nauttia kupillisesta linnunpesäkeittoa 50 eurolla. Emme ole sitä tosin tehneet.

Soep gemaakt van zwaluw nesten is goed voor, onder andere, de huid, het bevordert de spijsvertering, verbetert het immuunsysteem en geneest astma. We nemen aan dat de nesten worden verzameld na broedseizoen. Wat een karwei moet het zijn! De verzamelaars moeten langs rotswanden beklimmen met behulp van bamboe stammen. Ze snijden de nesten uit de rotsen met een mes. Het mes is bevestigd aan de lange houten arm en aan dezelfde arm is bevestigd een soort net, waarin het nest kan vallen. Het schoonmaken en drogen van nesten is ook een proces, voordat de nesten kunnen vervoerd worden voor verkoop. Het is ook geen wonder dat de prijs per kilo in Hong Kong ligt rond € 1000. Voor ca. 50 € kun je een kom vogelnest soep ook hier genieten. Dat hebben wij niet gedaan.


Luonto on ihmeellinen, ja kun vain pysähtyy ja antaa sille luvan, se puhuttelee, kertoilee tarinoitaan, herättää ajatuksia, jotka ovat ehkä uinuneet uniaan. Muutamien tuntien ajomatkan päässä, vaellettuamme oikeanlaisessa seurassa muutamia tunteja, pääsisimme ihan oikeasti ihmettelemään raatokukkaa (rafflesia), maailman suurinta kukkaa, joka voi olla läpimitaltaan metrinkin. Se toive ei taida toteutua, mutta monenlaista muuta kaunista ja ihmeteltävää ympärillämme kyllä (aina) riittää. Huumoria ja esteettistä silmää on täytynyt olla tämän papukaijakukankin Luojalla!

Natuur is zo mooi, zo prachtig! Als je gewoon stil staat en die tot je laat spreken... In "de buurt", op afstand van een paar uur rijden en nog een paar uur wandelen, zouden we de grootste bloem van hele wereld -rafflesia - kunnen bewonderen. Die wens wordt misschien niet gerealiseerd, maar veel andere mooie en wonderlijke dingen zijn er (altijd). De maker van deze papagaaibloem heeft geen gebrek aan humor of esthetische oog.